Nowe rozkłady jazdy. Występujemy o zezwolenie

Nowe „liniówki” muszą spełniać nowe wymogi formalne. Przedstawiamy krótką instrukcję, jak spełnić te wymogi przy pomocy nowych wersji programów Przewozy pasażerskie i PP-Bilety.

Oba systemy zostały zaktualizowane do wszystkich nowych przepisów. Niniejsza instrukcja dotyczy wyłącznie zagadnień formalnych wynikających z Rozporządzenia ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy. Sam proces tworzenia przystanków – linii, kursów, oznaczeń taryf itp. opisany został w artykułach dotyczących rozkładu jazdy na naszej stronie internetowej www.informica.pl , w zakładce Baza wiedzy.

Nowe numery, nowe nazwy; stare przystanki

Z Rozporządzenia ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (Dz. U. z dnia 25.04.2012, poz. 451) – § 3, ust. 6., 7. i 8.:

6. W transporcie drogowym nazwa przystanku komunikacyjnego, na którym będzie zatrzymywał się środek transportowy na danej linii komunikacyjnej, zawiera:
1) nazwę miejscowości według rejestru terytorialnego;
2) określenie miejsca usytuowania przystanku komunikacyjnego, poprzez wskazanie w szczególności nazwy ulicy albo obiektu użyteczności publicznej – o ile dotyczy;
3) numer przystanku komunikacyjnego.
- (ust.6) nie dotyczy przewozów regularnych specjalnych
7. Numer przystanku komunikacyjnego, o którym mowa w ust. 6 pkt 3, nadawanego przez właściciela albo zarządzającego przystankiem komunikacyjnym, jest:
1) dwucyfrowy, parzysty – dla ciągu dróg publicznych według kilometrażu narastającego;
2) dwucyfrowy, nieparzysty – dla ciągu dróg publicznych według kilometrażu malejącego;
3) dwucyfrowy, parzysty albo nieparzysty, określany stosownie do wzrastającej numeracji porządkowej nieruchomości – dla miejscowości.
- (ust.7) nie dotyczy przewozów regularnych specjalnych
8. Wykaz podstawowych oznaczeń i symboli, które stosuje się w rozkładzie jazdy, określa załącznik do rozporządzenia.

Przystanek wg nowego wzorca jest definiowany poprzez poniższe wartości (nowe wartości oznaczono na czerwono)

1. Kod (8 znaków). Jest przypisywany do przystanku przez program. Pierwsze cztery cyfry to numer firmy, która zdefiniowała przystanek. Ostatnie cztery cyfry są nadawane automatycznie, można je edytować. Jest to kod systemowy. Nie ma potrzeby wykorzystywać go na żadnym wydruku tworzonym dla potrzeb urzędowych.
2. Nazwa krótka (10 znaków). Jest to nazwa przystanku pokazana w bileterce autobusowej i na wydruku biletu.
3. Nazwa pełna (30 znaków). Jest to nazwa zwyczajowa wykorzystywana na wydruku biletów kupowanych na dworcu oraz w serwisie e-podróżnik.
4. Nazwa przystanku w nazwie relacji TIA (15 znaków). Jest to wartość używana do tworzenia nazwy relacji kursu oraz do wyświetlania na tablicy informacyjnej w autobusie (zakładka ‘Miejsce’).
5. Nazwa opisowa (urzędy – 80 znaków). Jest to nazwa nadawana urzędowo przez organ zarządzający przystankiem (zarządy dróg, gminy, starostwa itp.) zgodnie z § 3. cytowanego wyżej rozporządzenia. Przewoźnik otrzymuje od organu wykaz przystanków z nowymi nazwami i numerami. Może być używana na wydrukach tabliczek przystankowych, cenników oraz rozkładów jazdy dostarczanych do urzędów (zakładka ‘Miejsce’).
6. Numer przystanku komunikacyjnego (3 znaki). Jest to urzędowy ‘nr przystanku komunikacyjnego’ nadawany przez organ zarządzający przystankiem zgodnie z rozporządzeniem. Każde stanowisko może mieć odrębny ‘nr przystanku komunikacyjnego’. To znaczy, że jeden przystanek może mieć więcej niż dwa ‘nry’. W przypadku przystanków o statusie ‘dworzec’ pozostawiono pierwotne ‘numery stanowisk’ (zakładka ‘Numery’).
Nowe wartości – ‘nazwa opisowa’ i ‘numer przystanku komunikacyjnego’ – wykorzystuje się do tworzenia wydruku rozkładu jazdy załączonego do wniosku o zezwolenie na przewozy osób.

Linie po nowemu

Z Rozporządzenia ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (Dz. U. z dnia 25.04.2012, poz. 451) – § 3, ust. 2., p. 3.:

Nazwę linii komunikacyjnej [...] oznacza się poprzez określenie miejscowości, w której położony jest przystanek komunikacyjny początkowy i końcowy oraz co najmniej jeden przystanek komunikacyjny pośredni – o ile istnieje.

Linia tworzona jest przez wszystkie dotychczasowe parametry, do których dodano nowe wartości

1. Opcja ‘nazwy linii międzymiastowych oraz międzynarodowych twórz z nazw miejscowości [v]’. Opcję zaznacza się w zakładce ‘Dane podstawowe’ (widok ‘Linie’). Po jej zaznaczeniu nazwa linii tworzona jest z nazw miejscowości, w których znajduje się przystanek początkowy linii, przystanek końcowy i przystanki w trasie linii (z zaznaczoną opcją ‘przez [v]’ – zgodnie z cytowanym rozporządzeniem. Nazwy linii miejskich oraz komunikacji zamkniętej tworzone są automatycznie z nazw przystanków niezależnie od ustawienia tej opcji.
2. Numer ewidencyjny linii (20 znaków). Znajduje się on w zakładce ‘Zezwolenia’. Tutaj można wpisać ‘numer ewidencyjny linii’ nadany przez odpowiedni organ zgodnie z § 8 rozporządzenia. Numer ten można umieścić na wydruku rozkładu jazdy linii. Ponadto w zakładce ‘Zezwolenia’ można przypisać do linii urząd, który wydał zezwolenie oraz podać inne dane związane z zezwoleniem.
UWAGA
Po zaznaczeniu opcji ‘nazwy linii międzymiastowych oraz międzynarodowych twórz z nazw miejscowości [v]’ dla wybranego rekordu (wybranej linii), można przypisać tę opcje automatycznie do wszystkich linii: menu ‘Narzędzia’>> funkcja ‘Weryfikacja automatycznych nazw linii’. Nazwy wszystkich linii można przywrócić do wersji pierwotnej (obowiązującej przed zmianami) poprzez wyłączenie opcji ‘nazwy linii międzymiastowych oraz międzynarodowych twórz z nazw miejscowości []’ oraz ponowne wymuszenie weryfikacji automatycznych nazw linii.

Nowe oznaczenia kursów

Wszystkie powyższe oznaczenia (zdefiniowane w systemie aktualne symbole wraz z wyjaśnieniami) można pobrać z serwera firmy Informica (‘Oznaczenia kursów’>> menu ‘Aktualizacja danych’). Tutaj można także zaktualizować wszystkie oznaczenia kursów ('Aktualizacja danych'>> 'Aktualizuj wszystkie oznaczenia' – nie należy wykonywać automatycznej aktualizacji pochopnie – szczególnie w przypadku gdy użytkownik ma zdefiniowane rozkłady jazdy, ponieważ spowoduje to zmianę kalendarza kursów!!!).

Zazwyczaj każdy przewoźnik ma wprowadzone OGÓLNE oznaczenia kursów. W takim przypadku każde oznaczenie musimy potraktować osobno. Każdorazowo zmieniamy symbol (nie opis). Jeśli próba zamiany starego symbolu na nowy spowoduje konflikt z innym istniejącym symbolem, program wyświetli komunikat o błędzie. Wtedy należy najpierw doraźnie zmienić inny symbol (na przykład poprzez dodanie do istniejącej litery – drugiego znaku).

Po przypisaniu symbolu do istniejącego oznaczenia, oznaczenie można zaktualizować: menu ‘Aktualizacja danych’>> ‘Aktualizuj wskazane oznaczenie’. Dane pobrane z serwera Informica mają wpisany poprawny ‘Kod kalendarza’. Nowe symbole będą przypisane do wszystkich linii i kursów istniejących w bazie.

Przykład

Aktualizujemy oznaczenie ‘nie kursuje w dzień Bożego Ciała’. Wg rozporządzenia brak kursu w Boże Ciało oznacza się małą literą ‘w’. W naszym przykładzie symbolem ‘w’ pierwotnie oznaczało się ‘kursuje w okresie letnich wakacji szkolnych’, natomiast oznaczenie ‘nie kursuje w dzień Bożego Ciała’ oznaczone jest symbolem ‘BC’ (ryc. 1). Jesteśmy zobowiązani dokonać zmian.






1. Wykonujemy próbę zamiany symbolu ‘BC’ na ‘w’. Pojawia się komunikat (ryc. 2). Nie możemy zmienić symbolu ‘BC’ na ‘w’, ponieważ powoduje to konflikt z innym istniejącym symbolem.
   

   

   
   
2. Do symbolu ‘w’ dopisujemy dodatkowy znak, np. ‘$’. Wciskamy przycisk [v] w górnym menu. Należy zapisać zmiany (ryc. 3).
   

   

   
   
3. Teraz możemy dokonać wymiany symbolu ‘BC’ na ‘w’ w identyczny sposób jak w p. 2.
4. Jeśli wszystko przebiegło bez dodatkowych problemów, mamy prawidłowo przypisany symbol do naszego oznaczenia. Należy teraz przypisać do niego prawidłowy kod kalendarza: menu ‘Aktualizacja danych’>> ‘Aktualizuj wskazane oznaczenie’.
5. System sam pobierze dane z serwera Informica. Możemy sprawdzić kalendarz. W roku 2013 Boże Ciało przypada na 30 maja (ryc. 4). Zmienił się także sam opis: ‘nie kurs.w dz.Bożego Ciała’.
   

   

   
   
6. Do zmiany pozostał symbol ‘w$’ przypisany do oznaczenia 'kursuje w okresie letnich wakacji szkolnych'. Wg rozporządzenia do tego oznaczenia powiniem zostać przypisany symbol ‘L’. Ponieważ w spisie oznaczeń nie ma tego symbolu, możemy zrobić zmianę. ‘w$’ zamieniamy na ‘L’. może pojawić się komunikat jak na ryc. 5.
   

   

   
   
7. Potwierdzamy zmianę. Dokonujemy aktualizacji rekordu, co spowoduje przypisanie prawidłowego kodu kalendarza – jak w p. 4. Zmienił się także opis: ‘kurs.w okr. ferii letnich’.
UWAGA
• Aktualizację wszystkich oznaczeń (‘Aktualizacja danych’>> ‘Aktualizuj wszystkie oznaczenia’) należy wykonać wyłącznie wówczas, gdy nie ma się zdefiniowanego rozkładu jazdy. Funkcja ta spowoduje zmiany kalendarza w istniejących kursach.
• Wszystkie oznaczenia ogólne powinny być zawarte w oznaczeniach OGÓLNYCH. Dodatkowe oznaczenia (oznaczenia przewoźnika) należy definiować w oznaczeniach LOKALNYCH.

Przygotowanie rozkładu

Większość przewoźników posiada w bazie przystanki (swoje i obce). Dokładne instrukcje, jak je utworzyć lub pozyskać znajdują się na naszej stronie w zakładce ‘Baza wiedzy’. Istniejące przystanki musimy teraz dopasować do nowego wzorca.

Krok 1

Musimy pozyskać od naszego organu zarządzającego (urząd marszałkowski, starostwo powiatowe, gmina etc.) wykaz przystanków z nowymi nazwami i numeracją. Niektóre urzędy publikują te wykazy w Internecie.

Po zdobyciu wykazu należy odnaleźć w nim aktualne numery i nazwy przystanków. Następnie w widoku przystanki – uzupełnić dla potrzeb naszego nowego RJA nazwy przystanków w pola 'Nazwa opisowa (urzędy)’ (zakładka ‘Miejsce’). Możemy w zakładce ‘Numery’ nadać przystankowi określone ‘numery przystanku komunikacyjnego’. Są to wartości widniejące na naszym wykazie urzędowym.

Krok 2

Widok ‘Przystanki’. Jeśli przewoźnik nadał uprzednio numery stanowisk dla zdefiniowanych w bazie przystanków, numery te należy zamienić na urzędowe ‘numery przystanków komunikacyjnych’. Należy przy tym pamiętać, aby zamiany te uwzględniały kierunek linii (wg rozporządzenia „Numer przystanku komunikacyjnego [...] jest: [...] parzysty – dla ciągu dróg publicznych według kilometrażu narastającego; [...] nieparzysty – dla ciągu dróg publicznych według kilometrażu malejącego”).

Jeśli numery stanowisk figurowały w parametrach połączeń tras kursów – zostaną automatycznie zamienione na urzędowe numery przystanków komunikacyjnych. Jeśli nie figurowały, parametry połączeń należy uzupełnić, wybierając selektorem odpowiednią wartość w kolumnie ‘St. odjazd’ (względnie ‘St. przyjazd’).

Krok 3

Widok ‘Linie’. Wybieramy interesujące nas linie lub wedle potrzeb tworzymy nowe. Przy każdej z nich w zakładce ‘Dane podstawowe’ oznaczamy opcję ‘[v] nazwy linii międzymiastowych oraz międzynarodowych twórz z nazw miejscowości’ lub sami ręcznie nadajemy nazwę linii.

Krok 4

Widok ‘Kursy’. Analogicznie jak linie – tworzymy kursy nowego rozkładu. Wchodzimy w widok ‘Trasa kursu’>> zakładka ‘Połączenie’>> tabelka ‘Parametry połącznia’. W kolumnie ‘St. odjazd’ (względnie ‘St. przyjazd’) wybieramy lub wpisujemy przypisany przez organ ‘numer przystanku komunikacyjnego’. Numer ten zapisze się przy danym przystanku i będzie widoczny także w innych kursach jadących przez ten przystanek (będzie go można wybrać selektorem w kolumnach ‘St. odjazd’, ‘St. przyjazd’).

Parametry wydruku RJA linii

Ustawiamy się na widoku ‘Rozkład jazdy’>> ‘Rozkłady jazdy linii’. Tutaj mamy do czynienia z dwiema głównymi grupami parametrów: ‘Parametry tworzenia rozkładów jazdy linii’ oraz ‘Parametry drukowania rozkładów jazdy’.

Krok 5: Parametry tworzenia rozkładów jazdy linii

Funkcję ustawienia parametrów wywołuje się w widoku ‘Rozkład jazdy’>> ‘Rozkład jazdy linii’>> menu ‘Parametry’>> ‘Pokaż’. Należy dość szczegółowo zapoznać się ze wszystkimi parametrami, które zostały wymienione na czterech stronach. Co istotne dla nas: aby uzyskać w tabeli RJA urzędowe nazwy przystanków (uzupełnione w widoku ‘Przystanki’), należy zaznaczyć opcję ‘[v] Pokazuj nazwy opisowe przystanków’. W celu uzyskania na wydruku RJA ‘numerów przystanków komunikacyjnych’ należy zaznaczyć opcję ‘[v] Pokaż numery przystanków komunikacyjnych’. Pozostałe opcje należy oznaczyć zgodnie z potrzebami.

Krok 5: Parametry drukowania rozkładu jazdy

Funkcję ustawienia zestawów parametrów wywołuje się przyciskiem . Zestaw każdorazowo należy zapisać w pamięci systemu, nadając mu swoją nazwę. Aby uzyskać poszczególne wartości wynikające z wymogów formalnych organu wydającego decyzje, należy zaznaczyć następujące opcje:

‘Elementy’>> ‘Drukuj dane linii’>> ‘[v] numer linii komunikacyjnej (urzędowy)’

‘Kolumny i wiersze tabeli’>> ‘Drukuj kolumny tabeli’>> ‘[v] numery przystanków komunikacyjnych’.

Po ustawieniu tych opcji należy zapisać zmiany i przejść do wydruku rozkładu jazdy.